هدف از خواندن اجمالی دست یافتن به نکات و مطالب، فهم کتاب و کشف ساختمان مواد و مطالب در یک زمان کوتاه و با سرعت زیاد است. سرعت تقریبی خواندن اجمالی 1000 تا 4000 کلمه در دقیقه است.
فواید خواندن اجمالی عبارتند از:
الف- تخمین زدن اهمیت مطالب و طرح ریزی یک روش مناسب مطالعه.
ب - تخمین زدن مقدار مطالب و دشواری آنها برای یک بودجه بندی واقعی از زمان
پ- کسب یک نظر کلی از مطالب پیش از خواندن جزئیات برای افزایش میزان درک مطالب و نگهداری آنها در حافظه.
ت - افزایش میزان دقت و تمرکز حواس از طریق افزایش میزان علا قه به مطالب روش خواندن اجمالی مبتنی است بر یک نمونه گیری سریع از نکات اساسی و صرف نظر کردن از جزئیات در این روش مطالعه در جستجوی نکات کلیدی درباره مواد ساختمان مطالب و نظر و سبک مولف باشید. همچنین برای افزایش میزان علا قه خود نسبت به مطالب به طرح سوالا تی در مورد مطالب خواندنی بپردازید. در زمان کوتاه می توانید:
1- پس از ملا حظه ابتدا و انتهای مطالب و گرفتن چندین نمونه از سراسر کتاب می توانید یک آگاهی کلی از مطالب و سازمان کتاب کسب کنید و قادر باشید موضوع اصلی کتاب را بیان کنید و دو تا پنج نکته مهم از کتاب را ذکرنمایید.
2- می توانید هدف خود را از خواندن کتاب مشخص سازید.
3- می توانید به میزان دشواری مطالب کتاب آگاه شوید و تخمین بزنید که چه مقدار وقت لا زم خواهید داشت.
سریع خواندن:
هدف از سریع خواندن یک کتاب کسب یک آشنایی کلی با مطالب کتاب از طریق مرور کتاب با یک سرعت فوق العاده زیاد است. سرعت تقریبی سریع خواندن 1500 تا 2000 کلمه در دقیقه است.
فواید سریع خواندن عبارت است از:
الف - کامل کردن روش خواندن اجمالی و افزودن به ارزش آن.
ب- مرور کردن مطالبی که قبلا خوانده اید.
پ - جایگزین کردن این روش ها با روش مطالعه دقیق و کامل، هنگامی که درک کمتری از مطالب مورد نیاز است و دقت کمی موجود است.
ت - افزودن بر وسعت دامنه مطالب خواندنی.
روش:
روش سریع خواندن مسلتزم یک حرکت منظم و همراه با ریتم چشم بر روی صفحات است. در حالی که روش خواندن اجمالی مبتنی بر یک روش انتخابی، نمونه گیری از مطالب و عبارات اساسی و کلیدی است.
روش سریع خواندن امکان مرور کردن مطالب را به طرز بسیار سریع میسر می سازد. نتیجه کار یک آگاهی خیلی وسیع ولی نه دقیق، از محتوای کتاب با مطالب خواندنی است. همچنان که در مورد روش خواندن اجمالی صادق است. روش سریع خواندن مسلتزم حرکت سریع است. هنگام تمرین کردن روش سریع خوانی منظور باید کسب اشنایی و عادت کردن با حرکات چشم و جریان های فکری باشد که ممکن است در ابتدا برای شما ناآشنا باشد. در ابتدای تمرینات، آشنایی با نحوه درست مطالعه مهمتر از درک مطالب خوانده شده است. در جریان تمرینات، هرچه روش سریع تر خوانی بیشتر تمرین شود بیشتر از معانی کلمات و عبارات کلید آگاهی کسب می شود و از این اطلا عات پراکنده می توان تصوری کلی از محتوای مطالب به دست آورد.
مطالعه انتخابی:
در روش سریع خوانی به عنوان وسیله ای برای کسب اطلا عات بخصوص نیز مورد استفاده قرار می گیرد، به این روش اغلب مطالعه انتخابی گویند. روش سریع خوانی از طریق انتخاب مطالب، به خواننده یا محقق کمک می کند تا به طرز خیلی سریع، اطلا عات بخصوصی را که مورد نیاز بدست آورد. بدون اینکه وقت خود را برای مطالب غیر مهم مربوط تلف کند.
عبارت خواندن:
اگر خواننده با عبارت و جملا تی که مرتبا در میان مطالب تکرار می شوند آشنا باشد. روش عبارت خوانی را بخصوص در مورد مطالب علمی می تواند با سهولت بیشتر یاد بگیرد. این نوع عبارتها برای موضوعات علمی نوعی زبان خاص به حساب می آیند و می توان آنها را عبارات تکراری نامید.
هدف عبارت خوانی افزایش سرعت مطالعه است از طریق خواندن عبارات و جملا ت به عوض خواندن کلمات.
سرعت تقریبی عبارت خوانی بیت 300 تا 1000 کلمه در دقیقه است.
فواید عبارت خوانی عبارتند از:
الف- افزایش سرعت مطالعه از طریق کاهش سریع کلمه به کلمه خواندن.
ب- افزایش درک مطالب از طریق شناسایی اندیشه ها و مفاهیم رابطه بین آنها.
پ- افزایش تمرکز حواس و لذت حاصل از مطالعه از طریق هماهنگ کردن سرعت خواندن با سرعت فکر کردن.
روش:
روش عبارت خوانی دارای دو سطح است، یکی سطح مکانیکی ودیگری سطح ادراکی.
سطح مکانیکی عبارت است از عادت دادن چشم برای حرکت سریع از طریق توجه کردن به گروه کلمات و در عوض توجه چشم به روی یک یک کلمات، در این حال احتیاج به استفاده از میدان وسیع تر و نگاه کردن به مجموعه بزرگتر و بیشتری می باشد. با تسلط بیشتر در این سطح، میزان فراگیری در سطح ادراکی بیشتر خواهد شد.
دقیق خواندن:
هدف از دقیق خواندن درک کامل مطالب است و نگهداری آنها به طرزی منظم و منطقی در حافظه به طریقی که یادآوری آنها برای استفاده های بعدی میسر باشد.
سرعت تقریبی خواندن دقیق 100 تا 1000 کلمه در دقیقه است.
فواید:
الف- فهم بیشتر مطالب از طریق درک ساختمان مفاهیم و معانی.
ب- نگهداری بیشتر مطالب در حافظه از طریق یک روش ساده و مرور کردن و یادگیری جزئیات و ربط دادن آنها با اصول و مفاهیم.
پ- افزایش توانایی خواننده در پاسخ دادن به سوالا ت بدین خاطر که در این روش مطالعه مفاهیم بوسیله خواننده سازمان می یابد و به زبان وی بیان می شوند و صرفا به حافظه سپرده نمی شوند.
ت- افزایش کسب لذت در نتیجه ایجاد اطمینان بیشتر حاصل از درک عمیق تر مطلب.
روش:
فنون اساسی روش دقیق خواندن:
1- سازمان دادن و مرتب کردن، تعیین سطوح مطالب از نظر معانی، نکات اصلی، جزئیات مطلب و تشخیص رابطه بین آنها و اجزای هر سطح که به فهمیدن بهتر و یادآوری سریعتر منجر می شود.
2 - علا مت گذاری و حاشیه نویسی بدین وسیله می توان با گذاشتن نشانه ها و رمزها بر روی کتاب و حواشی آن، می توان ساختمان را مشخص کرد.
3- خلا صه کردن که همانا بیان مجددی از نکات اصلی و روابط بین آنها که به سه منظور، بررسی و فهم خود، مرور و نگهداری در حافظه انجام می گیرد.
